Polonista pod rzymskim niebem. Literatura polska obecna w programach wykładów na dwóch rzymskich uniwersytetach: "La Sapienza" i "Tor Vergata" 1 Obecność Polaków, a co za tym idzie i kultury polskiej we Włoszech, ma długą historię i na pierwszy rzut oka wydaje się tak oczywista, że nie warto o niej mówić. Ale czy poza tym pierwszym skojarzeniem, pierwszą myślą, że jesteśmy we Włoszech obecni, idą jakieś konkretne dane, liczby, nazwiska, fakty? Jak to się często dzieje, że zatrzymujemy się na

more »

... iomie intuicji, obiegowych prawd, życzeń. Jedną z takich obecnych w powszechnej świadomości prawd jest ta, że Polacy zawsze chętnie się przemieszczali, podróżowali dużo w celach turystycznych czy zawodowych oraz że emigrowali i emigrują w kilku atrakcyjnych kierunkach (m.in. właśnie na południe) i że w tych podróżach stają się ambasadorami własnej kultury. To (w dużym stopniu) prawda, ale trzeba pamiętać, że taka obecność podróżnika i jego bagażu kulturowego jest przemijająca, że turysta przyjeżdża i odjeżdża, pozostawiając wrażenia, zabierając ze sobą wspomnienia; że emigrant tęskni do kraju, zamyka się w gronie bliskich (także emigrantów) i kulturę opuszczonego kraju traktuje jak relikwię, którą niechętnie dzieli się z innymi. Czy w wypadku tak właśnie obecnej kultury możemy mówić o obecności jej w jakimś kraju, w innej kulturze? Bardziej miarodajnym wskaźnikiem, na ile głębokie jest zakorzenienie kultury polskiej we Włoszech, będzie stałe miejsce kultury, literatury i języka