ÖZET Araştırmanın amacı, bir gastronomi destinasyonu olarak bilinen Bolu'da yeme-içme hizmeti sunan şehir merkezi ve civar restoran, otel, butik otel vb. işletmelerde yöresel ürünlerin ne denli sunulduğunu ve bunların turist beklentilerini ne ölçüde karşılayabildiğini araştırmak, Bolu'yu tekrar ziyaret etme konusunda turistlerin davranışsal niyetlerini incelemektir. Turistlerin Bolu'yu tercih etme sebepleri içinde gastronominin ne ölçüde etkili olduğunu tespit etmek ve turistlerin Bolu'nun

more »

... ım ve pazarlamasının yeterliliği konusundaki düşüncelerini incelemek araştırmanın hedefleri arasındadır. Araştırmada nicel -nitel yöntem birlikte kullanılmış ve yapılan yüz yüze mülakatlar, telefon görüşmeleri ve anketlerden elde edilen bulgular bütüncül bir şekilde analiz edilmiştir. Bolu'da yeme-içme hizmeti sunan 12 tesisin çalışanları, yöneticileri ve çalışmaya katılan turistler olmak üzere toplam 148 katılımcının verileri incelemeye alınmıştır. Araştırmada, destinasyon tercihinde gastronomi turizminin öneminden bahsedilmiş, Bolu'nun gastronomi turizmi potansiyeli üzerinde durulmuş ve Bolu'ya ait yöresel lezzetler açıklanmıştır. Ardından araştırmaya katılan katılımcıların demografik özellikleri ve katılımcı görüşleri konusunda birtakım nicel değerlendirmeler SPSS programı kullanılarak test edilmiş ayrıca katılımcıların tekrarlanan görüş ve önerilerine yer verilmiştir. Turistlerin Bolu'da aldıkları yeme içme hizmetine dair tatmin düzeylerinin düşük olduğu, bu ili ziyaret etmelerinin esas amacının gastronomi turizmi olmadığı ve başkalarına Bolu'yu bu bağlamda tavsiye etme yüzdelerinin de düşük olduğu araştırmanın temel bulguları arasındadır. Elde edilen bu bulgular, ilin gastronomi turizmi ile ilgili plan ve projelerinin hazırlanması, eksikliklerin giderilebilmesi konusunda ilgili paydaşlara yol gösterici olması ve somut öneriler sunması açısından önemlidir. ABSTRACT The aim of the research is to investigate the extent to which local products are presented in the restaurants, hotels, boutique hotels etc. that offer food and beverage services in the city center of Bolu and neighborhood, the ability of these products to meet tourist expectations and to examine the behavioral intentions of tourists to revisit Bolu. To determine the effectiveness of gastronomy among the reasons that tourists prefer Bolu and to examine the opinions of tourists on the adequacy of Bolu's promotion and marketing are among the objectives of the research. In the study, quantitative-qualitative method was used together and the findings obtained from face-to-face interviews, phone calls and questionnaires were analyzed in a holistic manner. The data of a total of 148 participants, including the employees, managers and tourists of 12 facilities that provides food and beverage service in Bolu, were analyzed. In the research, the importance of gastronomy tourism in destination selection was mentioned, Bolu's gastronomy tourism potential was emphasized and the local flavors of Bolu were explained. Afterwards, some quantitative evaluations about the demographic characteristics and opinions of the participants of the study were tested using the SPSS program, and the repeated opinions and suggestions of the participants were included. It is among the main findings of the study that the satisfaction levels of the tourists with the food and beverage service they receive in Bolu are low, their main purpose of visiting this province is not gastronomy tourism and the percentage of recommending Bolu to others in this context is low. These findings are important in terms of preparing plans and projects related to gastronomy tourism of the province, guiding the relevant stakeholders in eliminating the deficiencies and providing concrete suggestions. GİRİŞ Bolu, köklü bir aşçılık kültürü ile hafızalarda iz bırakan bir gastronomi şehridir. Yine aşçılarıyla ünlü olan Mengen de bu konuda Bolu ile birlikte yol aldığı bir tarih sürecinde gastronomi konusunda önem kazanmıştır. Bugün ülkemizin neresinde olursa olsun, herhangi bir turistik tesisin lokantasında Mengenli bir aşçıya rastlamak mümkündür (Erdoğan, 2007: 6). Geçmişte edindiği bu ün, tarih boyu yetiştirdiği önemli aşçılar ile Bolu'nun aşçılar diyarı şeklinde nitelendiği görülmektedir. Aşçılık mesleğinde Dünya mutfakları konusunda deneyimli olmak önemli olsa bile kültür turizmini tercih eden turistler için yerele yönelmek daha önemlidir. Özdemir'e (2008: 37) göre "yerel yemek kültürü son yıllarda bir destinasyonun sahip olduğu en değerli çekiciliklerden biri olarak nitelendirilmektedir" (Zağralı ve Akbaba, 2015: 6634). Bir destinasyonun değerinin artması ve yeni bir turizm ürünü yaratma fırsatı sunması, destinasyonun gastronomi değerlerini turizm amaçlı kullanması ile mümkün olabilir (López-Guzman ve Canizares, 2011). Özellikle kırsal alanlarda bulunan destinasyonların yöresel mutfaklarını ön plana çıkartarak destinasyona ilişkin farkındalığı arttırmaları da mümkündür. Farkındalık artışı ve destinasyonların ziyaret edilmesini takiben, turistlerin yaşadıkları olumlu deneyimler ile destinasyon sadakatlerinin arttırılması da mümkün olabilecektir (Şengül ve Türkay, 2018: 231). Bu araştırmanın temel amacı, ülkemizin gastronomi alanında en önemli şehirlerinden biri olan, aşçılar diyarı olarak bilinen Bolu'nun turistler tarafından ne ölçüde tercih edildiğini, bölgeyi ziyaret eden turistlerin yöresel ürünlerle ilgili deneyim ve memnuniyetlerini ortaya koymaktır. Turistlerin bu ili tercih etmelerinde gastronominin payını analiz etmek amacıyla yapılan bu araştırmada ayrıca, Bolu'ya özgü yerel yemekleri tatmanın seyahat planlamalarında ne denli baskın olduğu tespit edilmeye çalışılmıştır. Turistlerin Bolu'da gastronomi turizminin tanıtım ve pazarlamasını yeterli görüp görmedikleri, yemek kültürünü deneyimleme, yerel lezzetleri tatma imkânı bulup bulamadıkları ve aldıkları hizmete dair tatmin düzeyleri, tekrar bu ili gezmek veya başkalarına tavsiye etmek isteyip istemeyeceklerine ilişkin veri sağlamak amaçlanmıştır. Araştırmanın alt hedefleri arasında, turistlerin bu ili bir gastronomi turizm destinasyonu olarak başkalarına tavsiye edip etmeyecekleri konusunda bulgulara ulaşmak ve konuyla ilgili yapıcı öneriler sunmak yer almaktadır. Araştırmada, öncelikle gastronomi turizminin destinasyon seçiminde önemine yer verilmekte, gastronomi turizmi potansiyeli açısından Bolu değerlendirilmektedir. Bolu'nun sahip olduğu yöresel tatlar, çorba, ana-yemek, tatlı gibi kategoriler halinde açıklanmaktadır. Ardından araştırmanın veri toplama aracı, kullanılan analiz yöntemleri hakkında bilgi verilmektedir. Araştırma bulgularının yorumlanmasının ardından katılımcıların tekrarlanan görüşlerinin de dikkate alındığı sonuç ve değerlendirme kısmında yapıcı öneriler sunulmaktadır. KAVRAMSAL ÇERÇEVE Bolu ve aşçılık üzerine geçmişten günümüze yapılan çalışmalarda, Bolu'yu ziyaret eden yerli/yabancı turistlerin yorum ve değerlendirmeleri -beklentilerinin ne ölçüde karşılandığı