ラムの女性が語るライフヒストリー(2)‐3

井戸根 綾子
大阪大学大学院言語文化研究科スワヒリ語研究室発行 56 ラムの女性が語るライフヒストリー (2) -3 井戸根 綾子 0. はじめに 筆者はこれまでケニア・ラム島に生きる女性へのインタビューを重ねており、彼女 たちのライフヒストリーを個人ごとにまとめ、日本語訳を加え解説を補足することに 取り組んでいる(井戸根 2012、2015、2016) 。本稿の調査協力者 D 氏のライフヒスト リーはすでに別稿において紹介しており、井戸根(2015)では幼少期から初婚を迎え る前までについて、井戸根(2016)では初婚および再婚を含む結婚についての彼女の 語りを取り上げた。本稿では、結婚生活における夫婦関係や出産についての語りに焦 点を当てる。D 氏の実子や調査当時の生活状況などについての語りは、稿を改めて紹 介することとする。 を取り決めたため、彼女は婚資の金額も把握していなかった。その後彼女は 2 度の再 婚を経験するが、2 度目以降の結婚については多くの面で彼女に裁量が任され、婚資 の金額は夫となる男性と彼女自身との間で取り決められた。 2. D 氏のライフヒストリー
more » ... (2015、2016)の記述形式に従っている。個人名はすべて 仮名とし、アルファベット一文字にて表記する。実際のインタビューでは D 氏のライ フヒストリーがすべて時系列的に語られたわけではない。第一次調査時と第二次調査 時に聞き取った語りをあわせた上で筆者が若干の編集を行い、内容に沿ってそれぞれ 小見出しを設けた。2.1 は原語であるスワヒリ語での記述であり、2.2 は日本語訳に適 宜註を付けたものである。 2.1 原語(スワヒリ語) 調査協力者 D 氏がインタビューの際に使用しているスワヒリ語にはいわゆる標準ス ワヒリ語とは明らかに異なる発音や語彙が見られる。しかし同一の単語において、時 によって標準スワヒリ語の発音が現れる場合とそうでない発音が現れる場合がある。 この現象は語彙に関しても同様であり、標準スワヒリ語の語彙とそうでない語彙が、 同じ意味を表すのに混合して使用されている。ムクヌンビで生まれ育った D 氏は 2 人 目の夫との離婚後にラムに移り住んでおり、彼女が会話において基本とするスワヒリ 語はムクヌンビで培われたものであると推測される。しかし彼女が調査時に至るまで 長年にわたってラムに居住していること、3 人目の夫がラム出身者であることから、 ラムで使用される変種の影響も否めない。また聞き手である筆者が理解しやすい標準 スワヒリ語も時には使用していたと考えられる。D 氏は数種類のスワヒリ語変種を混 合して用いていたが、ここではそれを単に「スワヒリ語」と呼ぶ。その表記について は標準スワヒリ語の表記法に従っている。 2.1.1 Mabwana zangu Nimeolewa na mabwana matatu. Bwana'angu, wote ni Bajuni. Mmoya alinioa kwetu nikiwa msichana. Hoyo mume wangu wa kwanda nilikaa nae kwa mwaka mmoya au miaka miwili tu. Kisha ameenda zake. Nikampata mwingine, nae akampata bibi mwingine. Mwingine tukakaa nae tukaatana kisha nikaolewa na mwingine. Ndiyo tumeatana tena, basi sitaki tena kuolewa. Ndiyo hoyo ni mwisho basi, sikuolewa tena. Wa kwanda alikuwa ni mkulima na wa pili pia alikuwa ni mkulima. Wa pili nilikaa nae nyaka mitano Mukunumbi. Bwana wa tatu, hoyo bwana simuisi alikuwa ni miaka mingapi maanake alikuwa ni 58 mkubwa wangu karibu anizae. Maanaye sisi hunena mtoto kula ukimpatia bwana mkubwa kumshinda yeye, ni uzuri. Kama ukimpatia kana yeye, ule atayua kumsairi atayua kumtukua. Ataona hiyau. 'Mimi ni ntu nzima, huyu ni kijana.' Atafanya hiyau atafanya hiyau. Kama yeye ni mtoto, watatumiana ujeuri. Sasa sisi huona kupata ule mtu makamu ni bora. Mimi mume wangu hoyo aliyonioa alikuwa ni baba'angu, aweza kunizaa. Ndiyo tukaoana. Wa tatu nilikaa nae kana nyaka .... nyingi. Nilikaa na mama'angu, nikiolewa nikaenda kwa bwana'angu nikakaa. Tulikodisha nyumba nyingine. Afanya kazi ya bahari, anavua samaki, ndiyo kazi yake. Nilizaa watoto wanne nae. Wasichana wawili, wa kiume wawili. Mtoto wa mwisho nilijifungua spitali, lakini wengine wote nilijifungua nyumbani. Mimi nilipokuya hapa, ntu nzima. Nishakuzaa ule R. Siku nyingi nilikuweko kwetu. Na hapa pia nimekaa siku nyingi. Hawa kina L wote nimewazaa hapahapa. M, J, I wote nimewazaa hapa. Niliyomzaa hoko kwetu ni R. Siyatoka Lamu mimi. Natoka kana kwenda safari tu, hapahapa Lamu siku zote. Sasa nyaka ishirini au zaidi. Tulikaa Lamu lakini si hapa. Nilijenga mimi hivi karibu, si mbali sana. Tukajenga hapa tukajenga sute. Lakini nilikuwa 井戸根綾子.
doi:10.18910/66375 fatcat:3lzofhckn5buxlzquyvvb6tdaq