Öz: Amaç: Zihinsel engelli bir çocukla yaşamak anne ve babayı sosyal, psikolojik ve ekonomik açılardan etkileyebilen bir durumdur. Bu araştırmanın amacı zihinsel engelli çocuğu olan ailelerin aile yükü ile yaşam doyumu arasındaki ilişkiyi incelemektir. Materyel ve Metod: Araştırma, Kastamonu il merkezinde üç özel eğitim rehabilitasyon kurumunda yapılmıştır. Araştırmanın evrenini 800 zihinsel engelli çocuğun anne ve babası oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemini, araştırmaya katılmayı kabul eden

more »

... çocukların anne ve babaları olmak üzere toplam 285 ebeveyn oluşturmuştur. Araştırmanın verileri zihinsel engelli çocuk ile ilgili sorular, anne ve babalara yönelik bazı demografik bilgileri içeren Genel Bilgi Formu, Aile Yükünü Değerlendirme Ölçeği ve Yaşam doyumunu Değerlendirme Ölçeği ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde sayı, yüzde, ortalama, standart sapma, Man Whitney-u, ANOVA, Kruskall Wallis testi kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmaya alınan ebeveynlerin çocuklarının; %55,8'inin erkek, %25,3'ünün geniş aile, %73,0'ünün orta gelire sahip olduğu belirlenmiştir. Zihinsel engelli çocuğun % 62.5'inin anne eğitimi ilkokul, % 2.5'inin üniversite mezunu, % 90,5'i çalışmamaktadır. Zihinsel engelli çocuğun %56,5'inin babası ilkokul mezunu, %7,0'si üniversite mezunu, %83,5'i çalışmaktadır. Çocuğun zihinsel engel şiddeti, çocuğun bakımında destek alınan kişiler, çocuğun eğitimine katkı durumları ile aile yükü ölçeği arasında anlamlı ilişki bulunmuştur (p<.05). Okur yazar olan annelerin, eşinden ayrı yaşayan ya da boşanmış ailelerin, ilkokul mezunu ve çalışmayan babaların aile yükü ölçeği puan ortalaması yüksek bulunmuştur. Ebeveynlerin medeni durumu ile yaşam doyumu arasında anlamlı fark bulunmuştur. Zihinsel engelli çocuğa sahip annelerden; çalışan annelerin, gelir düzeyi yüksek olan ve çocuğun bakımında hoca desteği alan anne ve babaların yaşam doyumu puan ortalamaları yüksektir. Aile Yükü Ölçeği Puan Ortalaması 124,19 ± 28,57 ve Yaşam Doyumu Ölçeği Puan Ortalaması 27,82 ± 2,64 olarak hesaplanmıştır. Sonuç: Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre; ebeveynlerin aile yükü ile yaşam doyumu arasında anlamlı, pozitif düzeyde, düşük bir ilişki bulunmuştur (p<.05). Aile yükü artıkça yaşam doyumu azalmaktadır. Başka ifade ile aile yükü düşük olanların yaşam doyumları yüksektir. Anne eğitimi ilkokul olan ve annesi babası çalışmayan çocuğun ailesine gereksinim duydukları konularda eğitim planlanması ve eğitimlerin sürekliliğinin sağlanması ailelerin yükünün azaltılması açısından önerilmektedir. Çocuğun bakımında eğitim kurumları ile destek sağlanması, gelirin artırılması yönünde çalışmaların yapılması önerilmektedir. Abstract: Aim: Living with children with mental disabilities is a situation that may affect their parents on social, psychological and economical aspects.