Teoria sytuacjonizmu w zastosowaniu. Prusy i Rzesza przed Trybunałem Państwa [book]

Jerzy W. Ochmański, Adam Mickiewicz University, Poznań
2020 unpublished
XI WPROWADZENIE I. Historia demokracji i parlamentaryzmu zawsze pobudzała do refleksji. Odkąd w historii ludzkości ujawnił się fenomen demokracji ateńskiej spory i dyskusje zapoczątkowane przez Platona i Arystotelesa o przyczyny jej upadku trwają i inspirują do dziś. Oczywiście w mniejszym stopniu już niż genialni Grecy interesujemy się dziś rzeczywistością polityczną starożytnych. Interesuje nas model ustroju i jego mechanizmy funkcjonowania, w szczególności zaśidąc za myślą Carla Schmitta
more » ... eresują nas stany wyjątkowe jako punkty odniesienia do stanów, nazwijmy je, normalnych, regularnych. Stan regularny wydaje się zatem mało intersujący, system funkcjonuje w miarę sprawnie bez kryzysów i napięć politycznych. Istotę ustroju oddaje dopiero stan nadzwyczajny, stan wywołany kryzysem ekonomicznym lub politycznym. Wówczas ujawnia się trwałość instytucji państwa, ujawniają się bowiem wówczas zwykle ukryte siły odśrodkowe, tłumione dotąd w mniej lub bardziej skuteczny sposób przez stan pozornej sytości, jaką gwarantuje społeczeństwu unikający skrajnych rozwiązań rząd bardziej administrujący, zarządzający dobrami i usługami niż uprawiający politykę która zmusza do ważenia interesów, dóbr i poświęcania jednych kosztem drugich. Nie ulega też kwestii, że szczególnie interesujące są analizy stanów nadzwyczajnych w państwach, gdzie praktykowanie państwowości, demokracji parlamentarnej ma tradycję krótką, by nie powiedzieć żadną. Doświadczenia w tworzeniu reguł porządku nowego państwa, w szczególności zaś jego konstytucji są bowiem nikłe, często brakuje elit intelektualnych przekonanych o słuszności dokonanych rozstrzygnięć, "ludowe" zgromadzenia ustawodawcze wszak wybierane są w wyborach powszechnych i trudno nawet zakładać, że organ taki zdominowany będzie przez zwolenników nowego systemu. Ścierają
doi:10.14746/amup.9788323238102 fatcat:gd42ipmiobgsjn7gb2tkmnmanq