Makalemizde halen Ankara"da Milli Kütüphane'de bulunan ve Manisa kazasına ait olan şeri mahkeme sicil defterleri üzerinde yaptığımız incelemelerden elde edilen bazı bilgiler sunulacaktır. Kısa bir süre içinde yapılan bu incelemelerde, 18. yüzyılın ortalarında Manisa bölgesinin kırsal alanlarında meydana gelen sosyal ve iktisadi gelişmeler sürecinde, özellikle, o sıralarda bölgeyi yeni yeni kendi hakimiyeti altına almaya başlayan Karaosmanoğullan ile bölge halkı arasındaki ilişkilerin tesbit

more »

... mesi amaç tutulmuştur. Bilindiği gibi, 18. yüzyılda timar sistemi artık eski önemini kaybetmiş, yerine iltizam sistemi yaygınlaşmıştır. Vergi toplama usulünde olan bu gelişmeler, devletin toprak denetimi sistemi açısından ele alındığı takdirde, toprak ve köylü denetimi vazifesinin sipahilerden mültezimlerin eline geçmiş olması olarak nitelemek mümkündür. Başka bir yaklaşım ile, bu gelişmeleri, miri arazi sisteminin bozulması ve dolayısiyle de tımarlı toprak rejiminin temelini oluşturan küçük fakat müstakil köylü toprak mülkiyetinin 1 şehirde oturanlar lehine bozulması, hatta kısmen de olsa çiftlik denen büyük bir toprak mülkiyeti şeklinin ortaya çıkması olarak niteleyebiliriz. Yukarıda bahsettiğimiz bu gelişmeler Osmanlı Tarihi araştırıcıları arasında genel olarak bilinen hususlar içinde yer almakta olmakla beraber, bu gelişmeler sırasında görülen olayların, belli bir zaman ve mekan çerçevesinde gerek hukuki gerekse sosyal ve iktisadi açılardan örneklerle daha somut bir şekilde açıklanması gerektiği kanısındayız.