Niemożliwy dar: "Present" Jacques'a Derridy

Xymena Synak-Pskit
2018 Humanistyka i Przyrodoznawstwo  
Xymena Synak-Pskit NIEMO¯LIWY DAR: PRESENT JACQUESA DERRIDY Mylenie niemo¿liwego poci¹ga za sob¹ rodzaj semantycznej zatraty i wycofania siê bycia, które Heidegger uczyni³ kwesti¹ czasu, Derrida za kwesti¹ metaforycznego/ontologicznego obejcia (detour). Pytanie, które wed³ug mnie jest pytaniem fundamentalnym w myleniu o niemo¿liwym, brzmi: czym jest moment (nie-obecny, a wycofuj¹cy siê) spotkania tego, co w³asne i tego, co obce jako swoisty moment niepodzielny i zró¿nicowany zarazem, jako
more » ... czenie kroku (fr. pas krok, party-ku³a przecz¹ca) ku i przeciw czemu jednoczenie? Innymi s³owy: czym jest dowiadczenie niemo¿liwego jako wycofanie siê 1 metafory/bycia? Gdyby próbowaae przeledziae inspiracjê i kszta³t ujêcia problematyki niemo¿liwej obecnoci w filozofii Derridy w kontekcie etycznego zdarzenia, mo¿na by zapewne wyjae od s³ów samego filozofa: Chcia³bym jedynie zaznaczyae pisze w eseju Ró¿nia i¿ miêdzy ró¿ni¹ jako odwleczniem-uczasowieniem, która jest ju¿ nie do pomylenia w horyzoncie obecnoci, a tym, co Heidegger mówi w Sein und Zeit o uczasowieniu jako transcendentalnym horyzoncie kwestii bycia, któr¹ nale¿y uwolniae od tradycyjnej dominacji obecnoci i teraniejszoci, zachodzi ci-s³y, choae nie do koñca konieczny zwi¹zek 2 . Wobec powy¿szego, horyzont by³by metafor¹ wycofania siê bycia jako warunek mo¿liwoci czy moment pomiêdzy ró¿nicy ontologicznej. Zaryzykujê stwierdzenie, i¿ ta ontologiczna metafora nie stanowi modalizacji czy formy obecnoci, a jest swoistym wybiegiem w znaczeniu kroku (pas) neguj¹cego bycie-obecnym kroku siê-wycofuj¹cego. Nie znaczy to, ¿e istnia³a jaka forma obecnoci przed owym wycofaniem siê, obecnoae w znaczeniu punktowoci samoobecnego momentu teraz. Przemieszczenie to nie zmierza³oby do nieobecnoci w sensie jakiego innego centrum myli b¹d dowiadczenia obecnoci: rzecz dotyczy przemylenia pewnego otwarcia, zmediatyzowanego w momencie transgresywnego obejcia. W tym miejscu nie sposób nie odnieae siê do Husserlowsiego momentu teraz w praimpresji dowiadczenia fenomenologicznego. Jako ujêcie konstytuuj¹ce teraniejszoae, teraz stanowi jak pisze Husserl idealn¹ granicê, co abstrakcyjnego, co nie mo¿e istnieae samo dla siebie. Ponadto tak¿e owo idealne »teraz« nie jest czym 1 Termin withdrawal-of-being-or-of-metaphor pochodzi z tekstu J. Derridy The Retrait of Metaphor, Psyche.
doi:10.31648/hip.1313 fatcat:4g3zifrf3jakde6ykdqizjzxzy