R u m e l i D E D i l v e E d e b i y a t A r a ş t ı r m a l a r ı D e r g i s i 2 0 2 1 . 2 2 ( M a r t ) / 3 9 5 Türk romanında (1923)(1924)(1925)(1926)(1927)(1928)(1929)(1930)(1931)(1932)(1933)(1934)(1935)(1936)(1937)(1938) yabancı okullardaki misyoner eğitim faaliyetlerinin değerler eğitimi bağlamında incelenmesi / E. Yaşar; M. Özden (395-408. s.) , phone: +90 505 7958124, +90 216 773 0 616 23. Türk romanında (1923-1938) yabancı okullardaki misyoner eğitim faaliyetlerinin değerler eğitimi

more »

... ağlamında incelenmesi1 Enes YAŞAR 2 Mehtap ÖZDEN 3 APA: Yaşar, E.; Özden, M. (2021). Türk romanında (1923-1938) yabancı okullardaki misyoner eğitim faaliyetlerinin değerler eğitimi bağlamında incelenmesi. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (22), 395-408. DOI: 10.29000/rumelide.895940. Öz Bu çalışmanın amacı yabancı okulların Cumhuriyet Dönemi Türk romanına (1923-1938) değerler eğitimi açısından etkisini incelemektir. Çalışmada ele alınan romanların karakterleri yabancı okullarda öğrenim gören Türk öğrencilerdir. Bu öğrencilerin tavır, davranış ve hareketleri değerler eğitimi bağlamında ele alınmış ve yabancı okullardaki eğitim anlayışının etkileri esas alınarak incelenmiştir. Ele alınan romanlar Spranger'in değerler sınıflandırmasında yer alan dinî değerler boyutuyla irdelenmiştir. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Çalışma evrenini Cumhuriyet Dönemi Türk romanı (1923-1938) oluşturmaktadır. Araştırmada amaçlı örneklem yoluna gidilmiş olup dinî değerleri ele alan 19 roman seçilmiştir. Çalışmada karakterlerin yabancı okullarda eğitim yoluyla edindikleri değerler Spranger'in değerler sınıflandırması yoluyla tespit edilmiştir. Ardından bu sınıflandırma kahramanın mensup olduğu toplumun dinî değerleriyle edindiği tutumlar ve kahramanın yabancı toplumların dinî değerleriyle edindiği tutumlar şeklinde alt kategorilere ayrılmıştır. Romanlardan elde edilen değer çözümlemeleri için içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Bu çerçevede ele alınan romanlarda yabancı okulların, müfredatlarındaki içeriklerle Hristiyanlık öğretilerini Türk öğrencilere aktarmaya, rahip ve rahibelerden oluşan eğitimci kadrolarıyla misyonerlik faaliyetlerini yürütmeye çalıştıkları tespit edilmiştir. Ayrıca yabancı okullarda alınan eğitim sonucu öğrenciler nezdinde Hristiyanlık inancının medeniyeti; İslami inanç ve değerlerinin ise geri kalmışlığı sembolize ettiği görülmüştür. Bu doğrultuda yabancı okullar tarafından Türk öğrencilerin dinî değerlerinden uzaklaştırılarak millî bir bilinçten yoksun bırakılmaya çalışıldıkları anlayışı hâkim olmuştur. Sonuç olarak Cumhuriyet Dönemi Türk romanında (1923-1938) dinî değerlerin yalnızca bir inanç meselesi değil, aynı zamanda bir medeniyet tasavvuru da oluşturduğu görülmüştür. Bu çerçevede değerler eğitiminin bireylere kimlik bilinci aşılaması, inançlara karşı farkındalıklar oluşturması ve toplumun temel dinamiklerini inşa etmesi yönüyle katkı sağlayabileceği anlaşılmıştır. Anahtar kelimeler: Değerler eğitimi, dinî değerler, yabancı okullar, eğitimde misyonerlik, Batılılaşma 1