Problem zgodności wyroków w świetle dekretu Roty Rzymskiej c. Stankiewicz z 22 III 1994 r

Wojciech Góralski
1996 Ius Matrimoniale  
P roblem zgod n ości w yrok ów w św ietle dekretu R oty R zym skiej c. S tan k iew icz z 22 III 1994 r. Kan. 1684 § 1 kpk stanowi, iż po tym, gdy wyrok stwierdzający za pierwszym razem nieważność małżeństwa zostanie potwierdzony w trybunale apelacyjnym, czy to dekretem, czy drugim wyrokiem, ci których małżeństwo zostało orzeczone jako nieważne, m ogą zawrzeć nowe małżeństwo zaraz, gdy dekret lub drugi wyrok został im podany do wiadomości, chyba że zostało to zabronione zakazem zamieszczonym w
more » ... roku lub dekrecie albo przez ordynariusza miejsca. Kanon zaś 1644 § 1 kpk zawiera dyspozycję, w myśl której po dwóch zgodnych orzeczeniach (wyrokach lub wyroku i dekrecie) nieważności małżeństwa stronom nie przysługuje już dalsza apelacja, lecz jedynie prośba -skierowana do trybunału apelacyjnego -o nowe wniesienie sprawy, po przedstawieniu nowych i poważnych dowodów i argumentów. Ponieważ sprawy o nieważność małżeństwa byw ają zazwyczaj przedkładane aż do uzyskania podwójnego zgodnego wyroku, co wiąże się często z prośbą stron (lub strony) o "nova causae propositio", w orzeczeniach dalszych instancji pojawia się niejednokrotnie problem dotyczący zgodności wyroków. W szak chodzi o to, by procesy o nieważność małżeństwa nie przeciągały się ponad potrzebę, zwłaszcza gdy w tej samej sprawie zapadły ju ż dwa wyroki stwierdzające nieważność małżeństwa. Problem jednak często tkwi w ocenie tego, czy dwa wyroki "pro nullitate" są zgodne. Co się tyczy kwestii "duplex sententia conformis", to w kan. 1641, η. 1 stwierdza się, że zgodność ta zachodzi wówczas, gdy zapadły dwa wyroki między tymi samymi stronami, co do tego samego żądania i z tego tytułu roszczenia. Norma wskazuje zatem na trzy elementy warunkujące ową zgodność orzeczeń: 1) te same strony procesowe; 2) to samo żądanie; 3) ten sam tytuł roszczenia (dotyczącego nieważności małżeństwa). Podczas gdy dwa pierwsze elementy nie budzą większych wątpliwości interpre tacyjnych, to może je budzić element trzeci, określony w kanonie jako "cadem causa petendi", a więc tytuł nieważności ustalony w formule zawiązania sporu, określonej w kan. 1677 § 3 kpk1.
doi:10.21697/im.1996.1(6/7).14 fatcat:q6bz6k7yzrfrpf63kbtlrhthxi