TÜRKÇEDE GENEL ADLAR: KADIN VE ADAM GENERAL NOUNS IN TURKISH: WOMAN AND MAN Öz Bu araştırmanın birinci amacı, sıklık listesinde başlarda yer alan kadın ve adam sözcüklerini incelemek, Türkçe için bu sözcüklerin genel ad olarak tanımlanıp tanımlanamayacağını belirlemektir. İkinci amacı ise, genel ad kategorisinde olan kadın ve adam sözcüklerindeki metinsel örüntülerde anlam ve yapı benzerliklerini-farklılıklarını anlam alanları, biçimsel ve işlevsel görünümlerine göre betimlemektir. Halliday ve

more »

... asan'nın bağlaşıklık teorisinden yola çıkarak Mahlberg'in İngilizce için yapmış olduğu Genel Adlar çalışması bu araştırmaya temel oluşturmaktadır. Mahlberg, çalışmasında insan adları olarak üst başlık altında topladığı ve Türkçe derlemde de üstlerde çıkan kadın ve adam sözcüklerini incelemiştir. Veri çözümlemesinde derlem-çıkışlı (corpusdriven) bir yol izlenmiştir. Verinin incelendiği derlem 2005-2009 yıllarını kapsayan ve TUD (Aksan ve diğerleri) veritabanları kullanılarak oluşturulan 3 milyon sözcüklük genel Türkçe derlemidir (Atasoy). Bu derlem CQPweb arayüzüne (Hardie) aktarılarak çalışılmıştır. Bu sözcüklerin içinde geçtiği yapılar incelendiğinde ise, kadın ve adam sözcüklerinin belirli örüntüleri tercih ettiği görülmektedir. Sıklık listesinde başlarda çıkan kadın ve adam sözcükleri, Türkçe için genel ad olarak tanımlanabilir. Genel ad kategorisinde olan bu sözcüklerdeki metinsel örüntülerde anlam ve yapı benzerlikleri, farklılıkları vardır ve farklılıkları belirleyici özellik olarak karşımıza çıkmaktadır. The rst aim of the research is to dene whether the words woman and man, whose frequencies are high in the corpus, are general nouns in Turkish. The second aim is to describe the textual patterns of the general nouns, woman and man, in terms of person types, structural and functional aspects. This study is based on the study of Mahlberg on English General Nouns, which follows the cohesion theory of Halliday and Hasan. The words woman and man, which are frequent in the Turkish National Corpus (TNC) (Aksan et.al) are analysed following a corpus-driven method. Our corpus is a 3 million Word corpus (Atasoy) consisting of the language data through the years between 2005 and 2009, which is derived from the TNC. The data is analysed through CQPweb (Hardie). The analyses show that the words woman and man in Turkish are general nouns which appear in certain textual patterns. Even though these words have similarities, they also have differences, which distinguish them. Abstract Gülsüm ATASOY Arş. Gör., Mersin Üniversitesi, Fen -Edebiyat Fakültesi, İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü, 1.Giriş Günümüzde dili betimlerken dilsel sıklık verileri önem kazanmıştır. Bu tür çalışmalar için dengeli hazırlanmış, dili temsil eden derlemler kullanılmaktadır. Derlemler sayesinde gözle gözlemlenemeyen dil eğilimlerini betimlemek ve açıklamak mümkün olabilmektedir. Derlemde araştırılabilecek bu konulardan biri de Halliday ve Hasan'in üzerinde durduğu genel adlardır. Genel adlar, ad sözcük türünün bir alt sınıfıdır. Halliday ve Hasan (274, 276), genel adları, "anlamca çok geneldir ve dolayısıyla anlamı görmek zordur" şeklinde tanımlamakta ayrıca metin oluştururken genel adların bağlaşıklığı sağlamada kullanıldığını ifade etmektedirler. Halliday ve Hasan, genel adlarda sözcüksel sınıa dilbilgisel sınıf arasında sınır noktasından bahseder. Genel ad sınıfı, daha büyük ad sınıfındaki (kişi adları, yer adları vb. gibi) genel gönderime sahip küçük bir ad kümesidir. Halliday ve Hasan (274), aşağıda belirtilen listedeki sözcükleri genel adlar olarak kümelemiştir. Buna göre İnsan DTCF Dergisi 57.1 (2017): 186-201