Forum Debaty Publicznej Celem niniejszego opracowania jest przybliżenie działalności, zbyt mało wciąż do-cenianego, prezydenckiego Forum Debaty Publicznej (dalej FDP), a przede wszyst-kim wykazanie jego deliberatywnej specyfiki. Traktowanie FDP jako przejawu de-mokracji delibarytywnej wydaje się uprawnione z trzech zasadniczych powodów. Po pierwsze, formuła jego działania oparta została na mechanizmach demokracji deliberatywnej; po drugie, wśród deklarowanych celów odnaleźć można te, które

more »

... ją poszerzania pola polskiej demokracji o elementy deliberacji; po trzecie, dotychczasowe efekty działalności FDP zmierzają do modernizacji porządku ustro-jowego RP poprzez wykorzystanie instrumentów i form instytucjonalnych miesz-czących się w formule deliberatywnego wariantu demokracji: dialogu społecznego, porozumienia i konsensusu. By zrealizować te zamierzenia, tekst został podzielony na dwie części. W pierwszej z nich sygnalizuję wybrane aspekty teoretyczne doty-czące demokracji deliberatywnej, w drugiej natomiast koncentruję uwagę na prak-tycznej egzemplifikacji, jaką moim zdaniem stanowi FDP. Obserwatorzy dyskursu politycznego w Polsce zwykle krytycznie oceniają jego jakość. W powszechnej świadomości debaty kojarzą się negatywnie. Przyczyniły się do tego działania elit politycznych, które konsekwentnie dyskredytowały tę formę aktywności w sferze politycznej. Co więcej, przedmiotem debat, nie stawały się sprawy mające istotne znaczenie, lecz kwestie budzące silne oburzenie lub silne uznanie. Wybierając kwestie "nienegocjowalne" lub trudno negocjowalne (aborcja, in vitro, katastrofa smoleńska itp.), debatowano o nich w sposób silnie konfronta-cyjny. Celem nie było dążenie do porozumienia, lecz eskalowanie konfliktów i po-głębianie podziałów. Niejako ubocznym skutkiem takiej działalności stało się pod-ważanie zaufania obywateli do demokratycznych mechanizmów. Diagnozowane przez badaczy przeświadczenie coraz większej rzeszy obywateli, że ich głos, ich potrzeby i wartości są marginalizowane, pomijane i lekceważone przez rządzących, wyrastało z przekonania, że funkcjonujący w demokracji mechanizm większo-ściowy podatny jest na manipulacje, preferuje grupy silniejszych, sprawniejszych i bardziej zdeterminowanych, umożliwiając im realizować decyzje, które służą im