Over eenige praktische aanwendingen der weerkunde
1861
De Economist
De oeeaan van lucht, die onzen aardbol omgeeft, biedt ann al hare bewoners de merkwaardigste verschijnselen aan. Door hare ehemische zamenstelIing onderhoudt zij het leven van dleren en planten, houdt de verbranding gaande, dient tot vorming van ontelbare zamenstellingen, en bezlt bewonderingswaardige ei~enschappen tot herstel van eigen v erlies. Niet minder merkwaardig zija hare meehanisehe eigensehappen. De lueht verspreidt bet licht en het geluid, voert de sehepen over den oeeaan, heft het
more »
... ter in de pompen op, doet de windmolens draaijen, en is zeker de goedkoopste beweegkracht. Zij is de beste geleidster van het water en der dampen uit den oeeaan: zij brengt het water op de aarde, vult de regenbakken in her gebergte, die bekenen stroomen van water voorzien, opdat zlj de rivieren zouden vormen. Onder de zoo afwisselende versehijnselen die in den dampkring voorvallen, en die men gewoonlijk "het weder" noemt, behooren niet alleen de geregelde en periodieke windstroomen, de kringvormige en draaikolkvormige bewegingen van kleinere of grootere uitgebreidheid, zooms de stormwinden, de typhoons, de dwarrelwinden, de water-of zandhozen, de tornadoos of orkanen, de donderstormen, de rukwinden en anderen, maar ook al de zoodanigen, welke afhankelijk zijn van de hitte en de voehtigheid, en waardoor dooi, mist, damp en nevels,allerlei vormen en soorten van wolken, regen, sneeuw en bagel ontstaan;ook de elektrisehe en magnetische versehijnselen, de lichtverspreidende luehtverhevelingen, zoo Ms de regenbogen, de zon-en maankringen, de bijzonnen, bet noorderlieht, de luchtsteenen, de vallende sterren en meet anderen. Vele atmosferisehe versehijnselen women ook gedeeltelijk beheerseht door de stroomen in de zee, de vastzittende of drijvende ijsmassaas, de zoo afwisselende verdeeling van vasteland en water, en de temperatuur van de versehillende deelen van de oppervlakte des aardbols.
doi:10.1007/bf02127597
fatcat:p6y2vexprre45ircd2dj43ojvq