Türk Dünyası Atasözlerinde Sayılar ve Anlam Alanları

Erkan Hirik
2017 International Journal of Languages' Education and Teaching  
Culture is like a memory that transfers the social value between generations. Societies that are from same root sustain the common scars in their culture much as live in different places because of various reasons. Even though the different elements in culture have undergone some minor changes for centuries, they continue to live in the memory of society. Proverbs are important for Turkish world in this context. It is possible to find common scars in Turkish proverbs. The proverbs, in addition
more » ... o their practical benefits in language, do their most important function by storing and transmitting the culture. Shortly proverbs are language items that contain advices and experiences from past to present. Proverbs contain the several culture elements. One of these elements is Numbers. The Numbers in Turkish proverbs are not ordinary mathematical elements. Each number has semantic field, and a value known by people who are in this Culture. The meanings of the numbers in the proverbs are important evidence showing the accumulation of centuries. In this article proverbs that are from different dialects in Turkish will be analysed and their semantic fields will be evaluated. ÖZET Kültür toplumun değerlerini kuşaktan kuşağa aktaran bir hafıza niteliğindedir. Kökleri aynı olan toplumlar her ne kadar çeşitli nedenlerle farklı coğrafyalarda yaşasalar da ortak geçmişin izlerini kültüründe yaşatırlar. Kültürde yer alan ögeler yüzyıllar boyu bazı küçük değişikliklere uğrasa da toplumun hafızası içerisinde yaşamaya devam eder. Bu bağlamda atasözleri Türk dünyası için oldukça önemlidir. Türk dünyasının ortak geçmişinin izlerini bu sözlerde bulmak mümkündür. Atasözleri dil içerisinde pratik faydalarının yanısıra en önemli işlevini kültürü saklayıp aktarmasıyla yapmaktadır. Kısaca Atasözleri Türk toplumunun geçmişten bugüne yaşadığı tecrübeleri ve bu tecrübeleriyle birlikte öğütlerini yansıtan dil ögeleridir. Atasözleri içerisinde kültüre ait farklı ögeleri bulundurur. Bu ögelerden birisi de sayılardır. Bu sözler içerisinde yer alan sayı adları sıradan matematiksel ögeler değillerdir. Her bir sayının bir anlam alanı ve bu kültüre sahip kişiler tarafından bilinen değeri bulunmaktadır. Atasözlerinde yer alan sayı adlarındaki anlamlar yüzyılların birikimini gösteren önemli delillerdir. Bu çalışmada Türkçenin farklı lehçelerinden tespit edilmiş olan atasözleri ele alınarak bu atasözlerindeki sayılar ve onların anlam alanları ve duygu değerleri incelenecektir.
doi:10.18298/ijlet.1746 fatcat:nh77z2onabhdljroc2q5muknga