İKLİM İNDİSLERİNDE ANOMALİLER, EKSTREMLER VE KÜRESEL İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ İLİŞKİSİ; AĞRI ŞEHRİ ÖRNEĞİ

Sevda KARACA
2022 Journal History School  
Küresel ısınmanın en yıkıcı sonuçlarının sıcaklıklarda artış ve yağışlarda azalma sonucu ortaya çıkacağı beklenmektedir. Isınma durdurulamazsa ya da hızı azaltılamazsa sıcak kuşakta yer alan bölgelerin daha sıcak ve kurak olacağı tahmin edilmektedir. Türkiye, Akdeniz iklim kuşağı içerisinde yer almaktadır ve sıcak kuşağın sınırında bulunmaktadır. Bu durum Türkiye'yi küresel ısınmadan en fazla etkilenecek ülkelerden biri haline getirmiştir. Özellikle güney bölgelerde sıcak ve kurak şartların
more » ... etkili yaşanması beklenmektedir. Daha kuzeyde olması Ağrı'da küresel ısınma etkilerinin hafifleyeceğini düşündürse de sahanın yarı kurak iklim özellikleri göstermesi bugün bile temel geçim kaynakları tarım ve hayvancılığı zorlaştırmaktadır. Bu çalışma, etkilerini beslenme, suya ulaşabilme, sağlık, ekonomi ve doğal afetler gibi yaşamın her alanında gördüğümüz ve kısa sürede eskiye döndürülemeyecek izler bırakan küresel ısınma olgusunun Ağrı şehrindeki durumuna dikkat çekmek üzere hazırlanmıştır. Bu çerçevede Ağrı iklim verilerinde küresel ısınmanın başlangıcı sayılabilecek izler aranmıştır. İklim olaylarındaki değişiklikler hiç değilse anomaliler ve ekstremler araştırılmıştır. İklim olaylarında meydana gelen anomaliler ve eksremlerin değişimi iklim değişimine de işaret etmektedir. İklim olaylarının normalinin ve normalden sapmaların tespiti için Ağrı Meteoroloji İstasyonunun 1970-2020 ölçüm sonuçları esas alınmıştır. İstasyon enlem 39°.7', boylam 43° koordinatlarında; merkez ilçede, 1646 metrede, 1940 yılından bu yana ölçüm yapmaktadır. Elde edilen ölçüm sonuçları değerlendirilerek ortalamalar oluşturulmuştur. 1970 -2020 dönemindeki tüm sıcaklık ve yağış indisleri verileri grafik haline getirilerek açıklanmıştır. Çalışmadan elde edilen sonuçlar göstermektedir ki Ağrı ilinde bazı iklim indisi değerleri artma (yıllık ortalama sıcaklık, sıcak günler, sıcak geceler, yaz günleri, sıcak devre süresi) bazıları ise azalma eğilimindedir (serin günler,
doi:10.29228/joh.62568 fatcat:qunhg2jfffc3bpwlallhtur52e