गोषवारा : आधुनिक भारताच्या इतिहासाची व आधुनिक शिक्षण पद्धतीचा सुरुवात ईस्ट इंडिया कंपनीच्या आगमनापासून सुरुवात होते असे म्हटले जाते. कंपनी व ब्रिटिश पार्लमेंट या देशात शैक्षणिक धोरण राबविताना भारतीयांना शिक्षण देणे हे आपले कार्य तथा कर्तव्य नाही अशी भूमिका घेतली होती. इंग्लंडने त्यांच्या देशात इसवी सन १८७०, १८७६ आणि १८८० मध्ये त्यांच्या देशातील नागरिकांसाठी मोफत व सक्तीचे शिक्षण कायदा करून शासनाच्या वतीने शैक्षणिक सुविधा उपलब्ध करून दिली. याच धरतीवर बडोद्याचे सयाजीराव गायकवाड महाराज बडोद्यात

more »

... त व सक्तीचे शैक्षणिक धोरण यशस्वीपणे राबविले. नामदार गोपाळ कृष्ण गोखले यांनी तत्कालीन सभागृहात दोनदा भारतातील वंचितांसाठी इंग्लंडप्रमाणे शैक्षणिक सुविधा उपलब्ध करून द्यावे असे विधेयक सादर केले होते. विठ्ठलभाई पटेल यांच्या पुढाकाराने संपूर्ण भारताऐवजी बॉम्बे प्रांतापुरते मोफत व सक्तीचे शिक्षण कायदा करून घेतले होते. त्यानुसार देशातील इतर प्रांत त्यांच्या सोयीनुसार मोफत व सक्तीचे शिक्षण कायदा करून घेतले. असा हा मोफत व सक्तीचे शिक्षण कायद्याचा प्रवास इसवी सन १९१० सुरू झाला आणि इसवी सन २०१० मध्ये म्हणजे स्वतंत्र भारतानंतर तब्बल ६३ वर्षांनी व नामदार गोखले यांची मागणी १०० वर्षांनंतर पूर्ण झाली.