Ο εκχριστιανισμός του αυτοκρατορικού θεσμού κατά την πρωτοβυζαντινή περίοδο (4ος – 7ος αι.)

Γεώργιος Κωνσταντίνου Σκουδρινούδης
2020
Η μελέτη αφορά τον εκχριστιανισμό της αυτοκρατορικής εξουσίας κατά την πρώιμη βυζαντινή περίοδο και συγκεκριμένα από τις αρχές του τετάρτου έως τα μέσα περίπου του εβδόμου αιώνα. Σκοπός της είναι να αποσαφηνίσει τις πτυχές αυτού του φαινομένου κατά το ως άνω χρονικό διάστημα, κυρίως, σύμφωνα με τους τότε επιφανέστερους εκκλησιαστικούς συγγραφείς. Το πόνημα διαρθρώνεται σε πέντε κεφάλαια. Στο πρώτο διαπιστώνεται το ιστορικό υπόβαθρο της ανάδειξης του αγίου Κωνσταντίνου, του πρώτου Βυζαντινού
more » ... κράτορα, από τη Ρωμαϊκή Τετραρχία. Με άλλα λόγια, παρατηρούνται οι ευρύτερες μεταρρυθμίσεις, ενώ δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην περιγραφή της θρησκευτικής κατάστασης, της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας για τα έτη 284 – 305. Το δεύτερο κεφάλαιο πραγματεύεται την αυτοκρατορική αγιότητα του Μ. Κωνσταντίνου, ιδίως με βάση κάποια έργα του επισκόπου Καισαρείας Ευσεβίου. Στο τρίτο κεφάλαιο περιγράφεται η χριστιανική βασιλεία του Μ. Θεοδοσίου. Επιπλέον, παρουσιάζεται, σε αδρές γραμμές, η θέση του αγίου Αμβροσίου, επισκόπου Μεδιολάνων, για τις δέουσες σχέσεις της ιερατικής διακονίας με την πολιτική εξουσία. Το τέταρτο κεφάλαιο αναφέρεται στο ιδανικό αυτοκρατορικό πρότυπο επί βασιλείας των υιών και αυτοκρατορικών διαδόχων του αγίου Θεοδοσίου, Αρκαδίου και Θεοδοσίου του Β΄, μέσα από τις απόψεις του ιερού Χρυσοστόμου και του Συνεσίου, επισκόπου Κυρήνης. Στο πέμπτο κεφάλαιο γίνεται λόγος για την εκκλησιαστική πολιτική του Ιουστινιανού Α΄, σε αντιπαραβολή με την αντίστοιχη πολιτική που ακολούθησε ο Ηράκλειος, ενώ παρατίθενται οι γνώμες των Αγαπητού Διακόνου και αγίου Μαξίμου του Ομολογητή για τη σωστή θέση του αυτοκράτορα στην Εκκλησία.
doi:10.26262/heal.auth.ir.321724 fatcat:dtefkjtw7faa5bvlqbyf2yq3cq